Lean sprints
‘’Plans are useless, but planning is essential’’- Dwight D. Eisenhower. Lange ingewikkelde plannen passen niet bij de Lean Startup aanpak. Wanneer je de Lean Startup principes met succes toe wil passen op je project dan is het cruciaal om met korte cycli te werken. Lean sprints helpen je daarbij.

Uitleg Lean sprints
Een Lean sprint is een afgebakende tijdsperiode, waarin een startup een planning maakt en (validatie)doelen stelt voor het einde van de sprint. Gedurende de uitvoering van de sprint doet het startupteam er alles aan om de afgesproken doelen ook te realiseren. Elke Lean sprint duurt maximaal 2 weken (afhankelijk van het project en de fasering van de startup) en volgen elkaar steeds direct op. Elke sprint bestaat uit een aantal vaste onderdelen: De startsprint, de dagelijkse standup en een evaluatie met een onderzoeksrapport.
Voordelen
- Lean sprints helpen om tot actie over te gaan
- Lean sprints geven structuur en zorgen voor een goede cadans
- De aanpak zorgt van een goede verslaglegging van de reis van het project
- Lean sprints geven inzicht in de voortgang van een project en de performance van een startupteam
Voorbereiding
Voordat je met Lean sprints gaat werken dan is het van groot belang om inzicht te verkrijgen in de fasering van het project en de daarbij behorende focus. Ook is het belangrijk dat de meest riskante aannames bekend zijn (Riskiest Assumption Test) en er een framework is ingericht die de startup gebruikt om de voortgang te meten (Metric-dashboard). Zorg er verder voor dat het gehele team aanwezig is en reserveer tenminste 30 minuten van je tijd zonder enige vorm van afleiding.
Stappen
1. De startsprint
Bij de startsprint bepaal je de inhoud van de sprint. Gebruik testkaarten om experimenten op te stellen die gedurende de sprint uitgevoerd gaan worden.
- Wat zijn de doelen voor het einde van de sprint?
- Hoe kunnen we de doelen vertalen naar concrete doelstellingen?
- Welke experimenten worden er gedurende de sprint uitgevoerd?
- Wie gaat wat doen?
- Hoe plannen we de activiteiten gedurende de sprint?

2. Dagelijkse standup
De dagelijkse standup meeting is een korte bijeenkomst van het team die maximaal een kwartier duurt. Het doel van deze meeting is om de werkzaamheden op elkaar af te stemmen en een plan te hebben voor de komende 24 uur. Het tijdstip van de meeting is altijd gelijk om structuur te bieden aan het team.
Bij de standup meeting beantwoordt ieder teamlid 3 vragen:
- Wat heb ik bereikt sinds de vorige standup meeting?
- Wat ga ik vandaag doen en bereiken?
- Welke obstakels verwacht ik vandaag en kan iemand uit het team me daarbij helpen?

3. Evaluatiemeeting met onderzoeksrapport
De evaluatiemeeting aan het eind van de sprint is een zeer belangrijk onderdeel van de Lean sprint. Een goede voorbereiding van de evaluatiemeeting is cruciaal. Dit is namelijk het punt waarop er conclusies getrokken worden op basis van harde data vergaard uit de uitgevoerde experimenten. Gebruik de leerkaarten om de data uit experimenten te beoordelen.
Gebruik de evaluatiemeeting ook om de performance van het team te evalueren. Heeft het team de gestelde doelstellingen behaald? Verloopt de samenwerking in het team volledig naar wens? Zo niet, welke acties worden er ondernomen om de situatie te verbeteren? Wellicht is het handig om het Teamcanvas er even bij te pakken om de samenwerking kort te evalueren.

Na het evalueren van de vorige sprint is het tijd om de peilen weer vooruit te richten en een nieuwe Lean sprint in te richten. De Lean sprints volgen elkaar steeds op en bieden een startupteam een leercyclus die ze in staat stelt continu te leren en bij te stellen.
Insidertip: Sluit een evaluatiemeeting altijd af met een kort en krachtig onderzoeksrapport. Het gaat hierbij om een korte en krachtige samenvatting van de belangrijkste punten uit de evaluatiemeeting. Deel het onderzoeksrapport met relevante stakeholders zoals coaches en mentoren.
Wil jij meer vooruitgang maken met je startup?
Pas Lean-sprints toe en voorkom dat je startup stil komt te staan.
Customer Development in een notendop
Investment Readiness Level
Lean Startup in een notendop
Lean Starten
Krachtige innovatietools die je helpen om je business te versnellen. Lean Starten biedt een handig overzicht van 40-tal innovatietools die je helpen om meer uit je business te halen. Van het Business Model Canvas en het Waarde Propositie Canvas, tot aan het Metric-dashboard. Stuk voor stuk krachtige hulpmiddelen om je business te versnellen!

Uitleg Lean Starten
Lean Starten is ontstaan uit te behoefte om betere startups te bouwen door een goede aanpak te hanteren. Het hanteren van een goede methodiek kan de kans op succes aanzienlijk vergroten. Lean Startup is een krachtige methode om je bedrijf te verbeteren, echter is het lastig toe te passen. Het is een gedachtegoed dat staat beschreven in meerdere boeken, en die boeken zijn absoluut geen alternatieven, maar zijn complementair aan elkaar. Ze versterken elkaar, ze verwijzen naar elkaar en hebben elkaar ook allemaal beïnvloed.
Lean Starten biedt een compleet stappenplan om met de Lean Startup aanpak aan de slag te gaan. Het combineert het beste van al de startupliteratuur en geeft je concrete handvaten mee die helpen om een betere startup te bouwen. De tools helpen om tot een beter bedrijf (of businessidee) te komen dat inspeelt op relevante behoefte van klanten, maar ook haalbaar en levensvatbaar is.
Voordelen
- Een handig overzicht met gemakkelijk te gebruiken tools om je business te versnellen
- Populaire tools zoals het Business Model Canvas, het Waarde Propositie Canvas en het Customer Journey Canvas
- Bewezen resultaten bij het ontwerpen van nieuwe business
- Snel toe te passen: No blablabla, GoGoGo!
Stappen
1. Stel een sterk team samen
Stel een sterk team samen waarmee je samen het avontuur aangaat. Verenig je zelf met gedreven mensen die je willen helpen en ondersteunen in het innovatie avontuur. ‘’Alleen ga je sneller, samen kom je verder’’. Maak goede afspraken en zorg ervoor dat ieders belangen en kwaliteiten inzichtelijk zijn gemaakt. Een goed startpunt is vaak het met elkaar invullen van een Teamcanvas.
2. Ga naar de website en bestudeer de tools
Ga naar www.leanstarten.nl en bekijk de verschillende tools en maak een selectie van de tools waarmee jij aan de slag wil gaan. Er zijn talloze ‘routes’ te volgen en welke tools raadzaam zijn om toe te passen is sterk afhankelijk van jouw uitdaging. Wil je meer richting geven aan je bedrijf? Overweeg dan om met het Cover Story Canvas en het Vision Canvas aan de slag te gaan. Wil je je waardepropositie versterken? Doe dan eerst klantinzicht op en ontwerp vervolgens winnende waardeproposities door het Waarde Propositie Canvas toe te passen, daar statements uit te extraheren en de intrinsieke waarde van je aanbod te formuleren.
Heb je hulp nodig om een goede innovatieroute voor je bedrijf te bepalen? Wij doen je graag vrijblijvend een aantal suggesties.
3. Plan
Plan met elkaar meerdere sessies in om de eerste stappen te zetten. Wees je ervan bewust dat het werken aan je bedrijf geen losstaand iets, maar een onderdeel van een proces. Je moet het plannen en voorbereiden alsof je een expeditie naar een vreemd land onderneemt en meerdere malen een ‘leercyclus’ doorlopen om echt vooruitgang te boeken. Laat je helpen door experts om tot betere resultaten te komen en de voortgang erin te houden.
Bekijk onze workshops en ondersteuningsdiensten om te ontdekken wat wij hierin kunnen betekenen.
4. Pas de verschillende innovatietools toe op je bedrijf
Ga aan de slag! Actie is meer waard dan plannen als het om innovatie gaat. Creëer de juiste omgeving, zorg voor canvassen, flipovervellen, post-its, stiften en een inspirerende omgeving.
5. Verwerk nieuwe inzichten en verbeter je bedrijf
Als je de tools toepast dan zal je veel nieuwe inzichten opdoen over hoe je je bedrijf kan verbeteren. Test de nieuwe inzichten bij klanten middels experimenten, scherp aan en versnel je business.
6. Herhaal
Geen enkele business is statisch. De overkoepelende context van je bedrijf verandert continu en de veranderingen gaan steeds sneller. Daarom is het als ondernemer belangrijk om regelmatig tijd in te plannen om aan je bedrijf te werken en je bedrijf toekomstbestendig te maken. Bepaal met elkaar waar de uitdaging voor jou bedrijf zit en pas de tools toe die passen bij jouw uitdaging.
Wil je direct goed van start gaan?
Ontdek de tools op www.leanstarten.nl.
Metric dashboard
Meten = weten. ‘’If you don’t measure anything, then you’re essentially doing business blindly’’. Maar hoe meet je of je startup successen boekt als de cijfers 0 zijn en de focus ligt op het vinden van een schaalbaar en herhaalbaar businessmodel? Een metric dashboard kan je hierbij helpen.
Download het Metric dashboard: Powerpoint (invulformat), A1 of A0.
Uitleg metric dashboard
Dit is het metric dashboard. Het metric dashboard is een basaal dashboard die helpt om de voortgang van een startup te monitoren. Het is een hulpmiddel om de principes van ‘’innovation accounting’’ toe te passen voor je startup. Innovation accounting is de manier om vooruitgang van een startup te beoordelen als alle maatstaven die normaal gesproken in een bestaand bedrijf worden toegepast niets opleveren. Het metric dashboard kan in een later stadium stapsgewijs doorontwikkeld worden tot een solide KPI-dashboard die een bedrijf kan helpen met het nemen van de juiste beslissingen.
Voordelen
- Op een eenvoudige manier voortgang meten gebaseerd op de indicatoren die er echt toe doen voor je startup
- Eenvoudig en snel toe te passen
- Helpt om op een laagdrempelige manier de principes van innovation accounting te begrijpen en stapsgewijs te implementeren binnen het project
Voorbereiding
Voordat je met het metric dashboard aan de gang gaat is het belangrijk om vast te stellen in welke fasering het project zich bevindt. Dit bepaalt namelijk waar de focus op moet liggen. Bepaal daarnaast wat de key-metrics zijn die gemonitord gaan worden. Dit zijn de meest belangrijke meetindicatoren voor een startup. Verzamel verder post-its & stiften en ga aan de slag.
Stappen
1. Bepaal de key-metrics
Vul samen met het team de key-metrics in. Maak het framework niet te complex en focus je in eerste instantie echt op de allerbelangrijkste indicatoren voor de startup.
´´Je hebt geen karrenvrachten cijfers nodig, maar alleen een paar kerncijfers waarmee je iets kunt´´ – Ash Maurya.
Laat de ‘’vanity’’ metrics links liggen. Dit zijn de meeteenheden die een rooskleurig beeld schetsen en op zichzelf staand niets belangrijks zeggen. Focus je echt op de zogenoemde ‘’actionable’’ metrics. Dit zijn bruikbare statistieken die aansluiten bij specifieke en herhaalbare taken die je kan verbeteren en die aansluiten bij de doelen van het bedrijf. Het zijn opvolgbare metingen, die waardevolle inzichten opleveren over hoe het bedrijf er echt voor staat. Actionable metrics correleren altijd met bedrijfsdoelstellingen en zijn de metingen die er bottom-line echt toe doen.
2. Vul het metric-dashboard wekelijks aan
Gebruik het metric-dashboard tijdens de Lean-sprints om de voortgang van de startup te monitoren. Deel het metric-dashboard met mentoren om hen inzicht te verschaffen in hoe de startup er feitelijk voor staat. Bekijk per Lean-sprint in welke fasering het project zich bevindt en ga verder met een nieuw metric-dashboard zodra de startup in een volgende fasering terecht komt.
3. Vervolgstappen
Het Metric dashboard (niveau 1) vormt een noodzakelijke stap om teams te helpen om het proces van innovation accounting te begrijpen. Het is niet volledig en gedurende het traject is het tijd om iets dieper te gaan. Niveau 2 koppelt de metingen aan de businesscase. De waarde en groeihypothesen worden gekoppeld aan het framework, alsmede de in het project geïnvesteerde middelen. Niveau 3 van innovation accounting gaat nog een stap verder. Hierbij ga je de netto contante waarde voorspellen in de toekomst door op basis van data voorspellingen te doen. Een bedrijf die het lukt om innovation accounting op niveau 3 te implementeren heeft een ijzersterk mechanisme die kan helpen om de juiste zakelijke beslissingen te nemen.
Voorbeeld metric-dashboard

In god we trust, all others bring data – Edwards Deming
Ontdek de kracht van evidence-based entrepreneurship. Neem contact op om vrijblijvend kennis te maken.
Het Customer Development Manifest
Customer Development is één van de krachtige innovatiemethoden die centraal staat op deze website. De essentie van Customer development: Klanten vaak en al in een vroeg stadium betrekken in het productontwikkelingsproces. Zo snel en goedkoop mogelijk de meest riskante aannames over het project te valideren. Agile development principes toepassen zodat je het ‘plan’ altijd bij kan sturen of verwerpen. En tot slot evidence-based entrepreneurship: Sturen op basis van harde data vergaard uit experimenten in plaats van onderbuikgevoel. In deze blog wordt het Customer Development Manifest behandeld.

Steve Blank en Bob Dorf hebben de belangrijkste principes van Customer Development ondergebracht in een manifest. Het Customer Development manifest is een beknopte en puntsgewijze weergave van het Customer Development gedachtegoed. Het manifest worden ook weleens de ‘’Lean-regels genoemd’’. Het in acht nemen van deze regels is erg belangrijk om met succes je startup door te ontwikkelen.
Hieronder is een Nederlandse versie en onze interpretatie van het Customer Development manifest weergeven:
1. Er zijn geen feiten binnen de muren van het gebouw: ‘’Get Out Of The Building!’’
Een startup is gebaseerd op de visie van de oprichter(s) en bestaat voor een groot gedeelte uit aannames. Het is de taak van de oprichters om de aannames te valideren en dat kan maar op één manier: In contact treden met potentiële klanten om aannames toetsen op de plek waar jouw klant zich bevindt. Niets is belangrijker bij Customer Development. De mate waarin men daadwerkelijk gaat leren van klanten en naar buiten gaat scheidt de winners van de losers!
2. Combineer Customer Development met Agile Development
Customer Development is zinloos als dit niet gecombineerd wordt met Agile Development. Bij het ontwikkelen van een product of dienst samen met klanten is het belangrijk dat men snel leert en steeds bij kan stellen aan de hand van de feedback van klanten.
3. Falen is een integraal deel van de zoektocht
Ondernemen is trial en error. In de startfase ligt de focus niet op het uitvoeren van een businessmodel, maar echt op de zoektocht naar een schaalbaar en herhaalbaar businessmodel. De enige manier om dit te vinden is veel experimenten uitvoeren en snel te ‘’falen’’. Falen en ontdekken dat een aanname niet blijkt te kloppen is een integraal deel van het leerproces. Het constant uitvoeren van experimenten is de enige manier om uit te zoeken wat werkt en niet werkt.
Als je bang bent om te falen bij een startup, dan ben je ook voorbestemd om dat te doen.
4. Maak constant iteraties en Pivot
Wees flexibel, stel steeds bij en test nieuwe ideeën. Gebruik het opgedane klantinzicht om je businessmodel te veranderen en om nieuwe aannames te toetsen. Zorg er uiteraard wel voor dat de bijstellingen die je maakt ook onderbouwd kunnen worden met data.
5. Geen enkel Businessplan overleeft het eerste contact met klanten
Een traditioneel statisch businessplan is een verzameling van onbewezen aannames. Het eerste idee waarmee men begint gaat meestal toch nog een aantal keren over de kop als je daadwerkelijk gaat leren van klanten. Gebruik een dynamisch ‘’businessplan’’ zoals het Business Model Canvas.
6. Bedenk experimenten en voer ze uit om je hypotheses te valideren
Begin met jezelf 2 vragen te stellen: Welk inzicht heb ik nodig om verder te gaan? En wat is de meest eenvoudige test om een aanname te testen? Stel een experiment op om je aannames te testen. Investeer na groen licht bij het eerste experiment pas in robuustere vervolgtests. Bij het vorm geven van het experiment moet je ervoor te waken dat je daadwerkelijk valideert wat je wilt valideren.
7. De product-marktsituatie verandert alles
Geen startup is hetzelfde. De product-marktsituatie waarin je je bevind is alles bepalend en heeft invloed op alles wat een startup doet. De reis die een startup aflegt en de stappen die er exact ondernomen moeten worden verschillen dus per startup.
8. De prestatie indicatoren van Startups verschillen met die van bestaande bedrijven
Startups meten hun prestaties op een andere manier dan bestaande bedrijven. Innovation accounting is de manier om vooruitgang te beoordelen als alle maatstaven die normaal gesproken in een bestaand bedrijf worden toegepast niets opleveren. Richt je op de prestatie indicatoren die relevant zijn voor de fase waarin de startup zich bevind en focus je enkel op actionable metrics: De bruikbare statistieken die aansluiten bij specifieke en herhaalbare taken die je kan verbeteren en die aansluiten bij de doelen van het bedrijf. Pas de ”innovation accounting”-principes al vanaf het begin toe door een metric-dashboard te gebruiken.
9. Neem snelle besluiten, houd het tempo hoog en doorloop de leercyclus snel en vaak
Snel leren en ontdekken is van groot belang bij startups. De enige zekerheid die een startup heeft is dat het banksaldo elke dag afneemt. Hoe sneller men de cyclus van bouwen-meten-leren doorloopt en hoe sneller men leert des te eerder wordt er een schaalbaar en herhaalbaar businessmodel gevonden.
10. Het draait allemaal om passie
Mensen die geschikt zijn om met succes een startup te lanceren zijn bijzondere mensen. Ze zijn bestand tegen chaos, onzekerheid en schakelen verblindend snel. Ze zijn compleet gefocust op de behoefte van de klant en zijn vastbesloten een geweldig product naar de markt te brengen. Hun werk is hun leven, ze hebben geen 9 tot 5 mentaliteit maar zijn constant met hun bedrijf bezig.
11. Functies van startups zijn totaal verschillend van grote bedrijven/organisaties
In een startup verschillen de functies met die van bestaande bedrijven. De kerntaak van een startup is om een schaalbaar en herhaalbaar businessmodel te vinden. Dat is iets anders dan het uitvoeren van een bestaand businessmodel.
12. Bewaar al je geld tot het nodig is en ga het dan uitgeven
Het doel van Customer Development is niet om te voorkomen dat je geld uitgeeft, maar om zoveel mogelijk geld te besteden op het moment dat er een herhaalbaar en schaalbaar businessmodel gevonden is. Hierdoor besteed je je geld aan zaken die je onderneming ook daadwerkelijk in de lift helpen!
13. Communiceer en leer gezamenlijk
Deel alles wat er buiten het gebouw wordt geleerd met medewerkers, medeoprichters en investeerders. De beste manier om dit te doen is een blog. Beschrijf kort de hypothese, de uitgevoerde tests en de geleerde zaken. Hiermee geef je buitenstaanders inzicht in de voortgang van je bedrijf, kunnen ze je tips aanreiken en er kunnen al voordat je daadwerkelijk gelanceerd bent samenwerkingsverbanden ontstaan.
14. Het gehele team moet zich committeren aan iedere regel van Customer Development
Iedere regel van het manifest is even belangrijk en ieder teamlid moet zich committeren aan deze benadering. Zonder commitment van de teamleden aan deze aanpak, zal de aanpak niet effectief zijn.
De principes van Customer Development toepassen bij je bedrijf?
Ga aan de slag met de tools op deze website en ontdek de kracht van evidence-based entrepreneurship.
5x Waarom analyse
Problemen belemmeren om vooruit. Als je vooruit wil komen is het van groot belang om de ‘’echt’’ beperkende factor in het vizier te krijgen om vervolgens de juiste vervolgstap te kunnen zetten. De 5x Waarom analyse (Five whys) kan je hierbij helpen.

Download het 5x Waarom-analyse Canvas: Powerpoint (invulformat), A1 of A0.
Uitleg 5x Waarom-analyse
Dit is de 5x Waarom-analyse. Deze simpele maar krachtige tool helpt om tot de kern van een probleem te komen en de dieperliggende problemen aan de oppervlakte te krijgen. Deze methode is ontwikkeld door Toyota om ‘’root-cause analyses’’ uit te voeren voor productie gerelateerde problemen. Deze aanpak kan ook goed in een andere context toegepast worden zoals bij voortgang- en teammeetings.
Voordelen
- Krijg inzicht in de dieperliggende problemen die succes belemmeren
- Multifunctionele tool die in talloze situaties toe te passen is
- Eenvoudig te begrijpen en toe te passen bij een voortgangsmeeting
- Helpt om de juiste vervolgstappen te zetten
Voorbereiding
De 5x Waarom-analyse vul je niet alleen in, maar samen met het team waarmee je samenwerkt in een project. Deze tool kan goed gecombineerd worden met de speedboot-test. De speedboot-test is een handige tool om problemen op te sporen en de 5x Waarom analyse helpt je om inzicht te krijgen in de dieperliggende oorzaken van het probleem.
Print het 5x Waarom canvas uit op een groot formaat en plak het op de muur. Pak je stiften en post-its erbij en regel een comfortabele omgeving waar de voortgangssessie plaatsvindt. Reserveer tenminste 20 minuten tijd, zonder afleidingen.
Stappen
1. Kies de belangrijkste problemen
Voer met elkaar de discussie over de ‘ankers’ die de voortgang van het team tegenhouden. Kies de belangrijkste problemen die er gedurende de sessie behandeld gaan worden.
2. Plaats het probleem op het canvas
Schrijf het probleem op een post-it en plak deze op het canvas.

3. Stel de waarom vraag?
Stel de vraag: Waarom is dit probleem ontstaan? Zorg dat de oorzaken van het probleem op tafel komen. Voer met elkaar de discussie en noteer de belangrijke inzichten op post-its en plak deze op het canvas.

4. Stel de waarom vraag nog 4x
Zoom in op de oorzaken die op tafel komen door per oorzaak wederom de waarom vraag te stellen en de bovenstaande stap te herhalen. Herhaal deze stappen tot je tot de kern van het probleem bent gekomen. Probeer echt tot de dieperliggende oorzaken van het probleem te komen door de waarom-vraag meermaals te stellen. In tegenstelling tot een driejarig kind hoef je meestal niet verder te gaan dan 5x waarom vragen.

5. Review en bepaal vervolgacties
Welke inzichten hebben jij en je team opgedaan door de 5x waarom analyse toe te passen? Bespreek de inzichten samen met het team en probeer de punten op te sporen waar de meningen van de individuele teamleden nog over verschillen. Zorg dat iedereen het eens is met de in kaart gebrachte dieperliggende problemen en vergeet dit niet te checken.
Maak een foto van het canvas om de inzichten vast te leggen. Bewaar het canvas en zorg dat je de gezamenlijke schets van de beperkingen er in de volgende voortgangsmeeting erbij kan pakken.
Vervolgstappen
Los de problemen die succes in de weg staan op. Denk met het team na over vervolgacties om de dieperliggende problemen op te lossen en voer ze uit. Prik ook met elkaar een datum voor een opvolgmeeting waarin de voortgang besproken wordt.
Insidertip: Vermijd de valkuil de oorzaken van de beperkingen af te schuiven op de beschikbare middelen voor een project. Als er een probleem is dan is het verleidelijk om naar de meest voor de hand liggende oplossing te grijpen: Meer middelen om de problemen op te lossen. Vaak is dat een kwestie van ‘’Grof geschut’’ en ook een dure oplossing.
Hulp nodig bij het toepassen van de 5x waarom-analyse?
Ik denk graag een keer met je mee.